Οι τηγανίτες είναι ένα από τα πιο απλά ελληνικά γλυκά, μέλος της μεγάλης και δημοφιλούς σειράς των μικρών γλυκών, που έφτιαχνε η νοικοκυρά στο τηγάνι για τα παιδιά, για κέρασμα, για πρωινό, για γλυκό ή ακόμα και για μοναδικό πιάτο το βράδυ, αν συνοδευόταν με λίγο τυρί ή αν αλείβονταν με βούτυρο. Αναφέρεται, ότι οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν τηγανίτες και ότι η λέξη προέρχεται από τη λέξη “τάγηνον”, που θα πει τηγάνι. Ένα είδος τηγανίτας ήταν και ο “σταιτίτης” από τη λέξη σταίτινος, που με τη σειρά της έρχεται από τη λέξη ο “σταῖς”, δηλαδή ζυμάρι από μια ποικιλία σταριού.
Τα βασικά υλικά για τις τηγανίτες είναι αλεύρι, μαγιά, νερό και το λάδι για το τηγάνισμα. Από εκεί και πέρα, τα αβγά, το γάλα, το γιαούρτι, το τυρί, οι σταφίδες, το ξύσμα και ο χυμός εσπεριδοειδών είναι προσθήκες, που ανάλογα με την περιοχή και την εποχή, προστίθενται για να τις κάνουν πιο αφράτες, γλυκές, πλούσιες κ.λπ.
Οι τηγανίτες έχουν μικρό μέγεθος, το πολύ 5 εκ., είναι πιο τραγανές από έξω και πιο μαλακές από μέσα σε σχέση με τις αμερικάνικες τηγανίτες -pancakes-, που είναι μεγαλύτερες, αφράτες και μαλακές και τις κρέπες, που είναι επίσης μεγαλύτερες και πολύ πιο λεπτές (αφού σκοπός τους είναι να τυλίγονται). Η παραδοσιακή γαρνιτούρα τους είναι να πασπαλίζονται με μέλι και κανέλα, ακολουθούν τα καρύδια και το σουσάμι (μαζί με το μέλι), η ζάχαρη και το πετιμέζι. Σε πιο σύγχρονες εποχές, οι μαρμελάδα ή τα γλυκά του κουταλιού είναι κάποιες από τις διαφορετικές γαρνιτούρες.
Όπως το λέει και το όνομά τους, οι τηγανίτες φτιάχνονται στο τηγάνι. Τηγανίζονται σε κάποιο λάδι. Σήμερα, μπορεί να δει κανείς τηγανίτες στο φούρνο, σε μια προσπάθεια να μειωθούν τα λιπαρά. Δεν έχουν την ίδια πλούσια γεύση, ούτε το ίδιο άρωμα. Κοντολογίς, δεν είναι τηγανίτες. Είναι ψητός χυλός. Τρώγεται μια χαρά, αλλά δεν είμαι βέβαιη πως είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν και οι τηγανίτες ως μέσο ελέγχου του βάρους.
Βασικό ρόλο για την επιτυχία τους παίζει η πυκνότητα του χυλού. Πρέπει να είναι πυκνός, αλλά ρευστός, ώστε να ψηθεί γρήγορα απέξω για να κάνει κρούστα, και καλά από μέσα, ώστε να μείνει μαλακιά η τηγανίτα, αλλά να μην είναι ωμό το ζυμάρι. Δεύτερο και πολύ βασικό στοιχείο επιτυχίας, είναι, φυσικά, το σωστό τηγάνισμα. Το λάδι -εμείς εδώ προτείνουμε ένα ε.π. ελαιόλαδο με απαλή γεύση, αλλά θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε κι ένα σπορέλαιο-, πρέπει να είναι καυτό, αλλά όχι σε σημείο που να καπνίσει. Ακόμα, πρέπει να τις ρίχνουμε λίγες-λίγες, διότι αν τις ρίξουμε όλες μαζί θα πέσει η θερμοκρασία του λαδιού, με αποτέλεσμα να μην κάνουν κρούστα απέξω.
Αυτή η μίνι αναφορά σε συνταγές για τηγανίτες δεν θα ήταν καλή χωρίς τα “Ωτία”, τις διάσημες τηγανίτες από την κουζίνα του Πόντου. Την ιδιαίτερη αυτή συνταγή θα βρείτε εδώ.
Updated: 22/03/21
Ημ/νια α' δημοσίευσης: 07/12/18
